Γλωσσάριο επεμβατικών πράξεων
Παρακάτω είναι πολλές από τις επεμβατικές πράξεις που πραγματοποιούνται από Επεμβατικό Ακτινολόγο
Η αγγειοπλαστική είναι μια ελάχιστα επεμβατική θεραπεία στην οποία χρησιμοποιείται καθετήρας για το άνοιγμα ενός αποκλεισμένου αιμοφόρου αγγείου για τη βελτίωση της ροής του αίματος. Η αγγειοπλαστική πραγματοποιείται υπό την καθοδήγηση ακτίνων Χ, όπου ο καθετήρας με ένα μπαλόνι πάνω του εισάγεται μέσω της βουβωνικής οδού στο αιμοφόρο αγγείο. Το μπαλόνι στη συνέχεια διογκώνεται για να ανοίξει την απόφραξη και μερικές φορές τοποθετείται ένας μικροσκοπικός σωλήνας πλέγματος (stent) για να διατηρήσει το δοχείο ανοιχτό μακροπρόθεσμα.
Η αθηρεκτομή είναι μια ελάχιστα επεμβατική, ενδοαγγειακή τεχνική, που χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό των φραγμένων αρτηριών. Ένας επεμβατικός ακτινολόγος εκτελεί αθηρεκτομή με έναν καθετήρα εφοδιασμένο με λεπίδα κοπής ή λείανση για να απομακρύνει την ενσωματωμένη πλάκα μέσα στις αρτηρίες.
Η κεντρική φλεβική πρόσβαση αναφέρεται στην εισαγωγή ενός καθετήρα κάτω από το δέρμα και στα αιμοφόρα αγγεία, ώστε οι ασθενείς να μπορούν να λαμβάνουν φάρμακα ή θρεπτικά συστατικά απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτή η προσέγγιση μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη λήψη αίματος ή τη δημιουργία πρόσβασης σε αιμοκάθαρση.
Αγγειοπλαστική και stent καρωτίδας: Η στένωση της καρωτίδας, μία από τις κύριες αρτηρίες που τροφοδοτούν τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο, με πλάκα μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου. Μέσω μιας μικροσκοπικής τομής στο δέρμα, συνήθως στη βουβωνική χώρα, χρησιμοποιώντας ακτινοσκόπηση, ένας επεμβατικός ακτινολόγος μπορεί να ανοίξει τη στένωση της καρωτιδικής αρτηρίας χρησιμοποιώντας ένα μπαλόνι για τη διεύρυνση της αρτηρίας ακολουθούμενη από τοποθέτηση stent (μικροσκοπικός μεταλλικός νάρθηκας ) για να διατηρήσει την αρτηρία ανοιχτή και να αποτρέψετε να ξανασυμβεί η στένωση.
Εγκεφαλικό ανεύρυσμα που τυλίγεται και stenting: Μια εγκεφαλική ανεύρεση μια φυσαλίδα του αρτηριακού τοιχώματος που ενέχει κίνδυνο έκρηξης οδηγώντας σε αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι επεμβατικοί νεύρο ακτινολόγοι με επιπρόσθετη νευροεπεμβατική εκπαίδευση μπορούν να θεραπεύσουν τα ανευρύσματα του εγκεφάλου με coils (μικροσκοπικά κομμάτια πλατίνας που γεμίζουν το ανεύρυσμα) και άλλες συσκευές όπως ειδικά stent που ονομάζονται εκτροπείς ροής (flow diverter)
O χημειοεμβολισμός είναι μια ελάχιστα επεμβατική θεραπεία που πραγματοποιείται από έναν επεμβατικό ακτινολόγο. Χρησιμοποιώντας ακτινοσκόπηση, ένας μικροσκοπικός καθετήρας τοποθετείται στον όγκο του ήπατος και εν συνεχεία χορηγεί φάρμακο χημειοθεραπείας μαζί με σφαιρίδια αποκλεισμού αιμοφόρων αγγείων (εμβολικό) μέσω του αιμοφόρου αγγείου που τροφοδοτεί τον όγκο για να σταματήσει την παροχή αίματος και για να γίνει τοπική χημειοθεραπεία στο ίδιο περιβάλλον. Αυτή η διαδικασία χρησιμοποιείται κυρίως για τη θεραπεία του καρκίνου του ήπατος.
Κρυοθεραπεία (cryoablation) καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα εκπέμποντας εξαιρετικά κρύες θερμοκρασίες στη θέση του όγκου.
Ο εμβολισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία των ινομυωμάτων, του συνδρόμου πυελικής συμφόρησης των πυελικών φλεβών, του διευρυμένου προστάτη, των κιρσών, της αιμορραγίας και άλλων παθήσεων. Συνήθως αναφέρεται σε μια διαδικασία στην οποία ιατρικά υλικά ή συσκευές τοποθετούνται σε ένα αιμοφόρο αγγείο για προσωρινή ή μόνιμη διακοπή της αιμορραγίας.
Η ενδοαγγειακή θρομβεκτομή χρησιμοποιεί καθοδηγούμενη τοποθέτηση για την ακριβή πλοήγηση ειδικών καθετήρων και συσκευών για την αποκατάσταση της ροής του αίματος στο τμήμα του εγκεφάλου ή του πνεύμονα ή άλλων αγγείων που δεν λαμβάνει αίμα λόγω αποκλεισμού από θρόμβο αίματος. Όσο γρηγορότερα αποκατασταθεί αυτή η ροή αίματος, τόσο καλύτερες είναι οι πιθανότητες για καλή ανάρρωση.
Η Γαστροστομία είναι ένας μικρός καθετήρας που εισάγεται με ασφάλεια απευθείας στο στομάχι ή στο λεπτό έντερο για να βοηθήσει ασθενείς που δεν μπορούν να πάρουν επαρκή τροφή από το στόμα.
Nano knife (Η μη αναστρέψιμη ηλεκτροδιάτρηση) είναι η νεότερη μορφή καυτηριασμού που χρησιμοποιεί ηλεκτρομαγνητικά κύματα για την καταστροφή καρκινικών κυττάρων.
Η τοποθέτηση φίλτρου IVC είναι ένα προληπτικό εργαλείο που τοποθετείται μέσα σε στην κάτω κοίλη φλέβα στην κοιλιά για να παγιδεύσει θρόμβους αίματος που μπορεί να απελευθερωθούν από τις φλέβες στα πόδια και ενδεχομένως να φτάσουν στην καρδιά ή στους πνεύμονες. Ένα φίλτρο IVC είναι μία από τις πολλές θεραπείες που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη πνευμονικής εμβολής (θρόμβος αίματος που φθάνει στους πνεύμονες) και πρέπει να τοποθετείται μόνο σε ασθενείς που δεν μπορούν να λάβουν αντιπηκτικά φάρμακα ή σε ασθενείς στους οποίους η αντιπηκτική θεραπεία έχει αποτύχει.
Η Κυφοπλαστική είναι μια διαδικασία που εγχέει ειδικό οστικό τσιμέντο (PMMA) στους σπονδύλους για τη θεραπεία καταγμάτων στη σπονδυλική στήλη. Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει τη χρήση μιας συσκευής που μοιάζει με μπαλόνι για τη δημιουργία χώρου στο οστό. Υπό τοπική αναισθησία, μια βελόνα εισάγεται μέσω του δέρματος και των μυών της πλάτης και στο οστό. Στη συνέχεια, το μπαλόνι μέσα στη βελόνα διογκώνεται για να δημιουργήσει χώρο στους σπονδύλους που θα γεμίσει το τσιμέντο για να βοηθήσει το οστό να ανακτήσει το φυσιολογικό του σχήμα.
Η κατάλυση μικροκυμάτων (MW Ablation) χρησιμοποιεί ηλεκτρομαγνητικά κύματα για να καταστρέψει έναν όγκο. Ο όγκος εντοπίζεται μέσω υπερήχων και στη συνέχεια μια λεπτή βελόνα – κεραία μικροκυμάτων τοποθετείται απευθείας στον όγκο. Μια γεννήτρια μικροκυμάτων εκπέμπει ένα ηλεκτρομαγνητικό κύμα μέσω της κεραίας και αυτά τα κύματα αναδεύουν μόρια νερού στον περιβάλλοντα ιστό. Η τριβή και η θερμότητα που δημιουργούνται από αυτήν τη δράση υπολογίζουν τον κυτταρικό θάνατο βοηθώντας στην καταστροφή του όγκου.
Η παρηγορητική επεμβατική ακτινολογία περιλαμβάνει τη θεραπεία καρκινοπαθών που εισέρχονται στην τελευταία φάση της ασθένειας που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί. Ένας επεμβατικός ακτινολόγος μπορεί να παρέχει διαχείριση συμπτωμάτων και θεραπείες για την ανακούφιση του πόνου όταν αποφασιστεί από έναν ασθενή και την ομάδα ιατρών του. Σε ασθενείς με καρκίνο που έχει εξαπλωθεί στα οστά τους και προκαλεί συνεχή πόνο που δεν έχει βελτιωθεί με φαρμακευτική αγωγή, μπορεί να πραγματοποιηθεί θερμοκαυτηρίαση. Αυτό όχι μόνο παρέχει ανακούφιση από τον πόνο, αλλά βοηθά επίσης στην πρόληψη σπασίματος στο εξασθενημένο οστό. Σε ca παγκρέατος γίνεται θερμοκαυτηρίαση του κοιλιακού πλέγματος για την ανακούφιση από τους πόνους.
Η διαδερμική παροχέτευση γίνεται όταν ένα απόστημα ή μια λοίμωξη ή μια συλλογή μπορεί να αποστραγγιστεί κατευθύνοντας έναν καθετήρα υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση, στη θέση της συλλογής. Η μόλυνση και η αποστράγγιση των αποστημάτων μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία επιπλοκών της ανοιχτής χειρουργικής.
Ο εμβολισμός της αρτηρίας του προστάτη είναι μια ελάχιστα επεμβατική θεραπεία για διευρυμένο προστάτη που δεν φέρει τον κίνδυνο που συνήθως συνδέονται με χειρουργική επέμβαση προστάτη. Μέσω της ακτινοσκόπησης, ένας επεμβατικός ακτινολόγος κάνει μια μικρή τομή στον καρπό ή τη βουβωνική χώρα και καθοδηγεί έναν πολύ λεπτό καθετήρα μέσω των αιμοφόρων αγγείων, στην αρτηρία που τροφοδοτεί αίμα στον προστάτη. Μόλις επιβεβαιώσει τη θέση του, ο γιατρός απελευθερώνει μικρά σωματίδια για να εμβολίσει τον προστάτη στερώντας τον από οξυγόνο, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση του αδένα. Όταν ολοκληρωθεί η εμβολή, ο καθετήρας αφαιρείται και ασκείται πίεση στη μικρή τομή για να μπορέσει να επουλωθεί.
Ο Ραδιοεμβολισμός, ή επιλεκτική θεραπεία εσωτερικής ακτινοβολίας ( SIRT ), είναι μια θεραπεία που χρησιμοποιείται για την καταστροφή όγκων. Ο γιατρός κάνει μια μικρή οπή στο δέρμα και εισάγει έναν καθετήρα (ένα λεπτό, εύκαμπτο σωλήνα) στη μηριαία αρτηρία (τη μεγάλη αρτηρία του ποδιού). Ο καθετήρας στη συνέχεια ελέγχεται στη θέση του, καθοδηγούμενος από ακτινοσκόπηση. Μόλις βρεθεί στο σημείο του όγκου, ο γιατρός εγχέει τα ραδιενεργά σφαιρίδια στα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν τον όγκο. Οι μικρόσφαιρες εκπέμπουν ακτινοβολία σε πολύ μικρή απόσταση, η οποία συγκεντρώνει την ακτινοβολία μέσα στον όγκο, βοηθώντας στη μείωση της έκθεσης σε ακτινοβολία στο υπόλοιπο σώμα. Αυτή η θεραπεία μπορεί επίσης να αναφέρεται ως Υ-90 επειδή χρησιμοποιεί ραδιενεργό ισότοπο που ονομάζεται ύττριο 90.
Η Θερμοκαυτηρίαση με ραδιοσυχνότητες ( RFA ) χρησιμοποιεί ραδιοκύματα για τη δημιουργία θερμότητας και βλάβης ιστού. Το RFA χρησιμοποιείται για τη μείωση του πόνου καταστρέφοντας τα νεύρα που ανιχνεύουν τον πόνο ή για τη θεραπεία του καρκίνου καταστρέφοντας τα καρκινικά κύτταρα. Μια βελόνα – ηλεκτρόδιο τοποθετείται στον ιστό στόχο όπου εκπέμπει ηλεκτρικό ρεύμα για να μεταδώσει ραδιοκύματα στον περιβάλλοντα ιστό, το οποίο θερμαίνεται προκαλώντας τα κύτταρα να καταστραφούν.
Η σκληροθεραπεία είναι η άμεση ένεση μέσω μιας μικροσκοπικής βελόνας ενός χημικού ερεθιστικού σε μια φλέβα που την προκαλεί να συρρικνωθεί και να κλείσει. Αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται συχνά για τη θεραπεία μικρότερων φλεβών όπως οι φλεβίτιδα.
Stenting είναι η τοποθέτηση ενός υφασμάτινου νάρθηκα που καλύπτεται από ένα μεταλλικό πλέγμα για την ενίσχυση του αρτηριακού τοιχώματος. Η τοποθέτηση της συσκευής γίνεται με τη βοήθεια ενός καθετήρα που εισάγεται μέσω της βουβωνικής χώρας με ακτίνες Χ σε πραγματικό χρόνο. Τα μοσχεύματα stent (stent graft) είναι μεταλλικά stent που καλύπτονται από υλικό και χρησιμοποιούνται συχνά για τη θεραπεία ανευρύσματος κοιλιακής αορτής.
Η θρομβόλυση αντιμετωπίζει αγγειακά μπλοκαρίσματα και βελτιώνει τη ροή του αίματος διαλύοντας μη φυσιολογικούς θρόμβους αίματος. Ένας θρόμβος αίματος, ή θρόμβος, μπορεί να εμποδίσει την παροχή αίματος σε ορισμένα μέρη του σώματος και να προκαλέσει σοβαρή βλάβη. Κατά τη διάρκεια της θρομβόλυσης που κατευθύνεται από τον καθετήρα, ο γιατρός χρησιμοποιεί την απεικόνιση ακτίνων Χ και έναν καθετήρα για να καθοδηγήσει ειδικά φάρμακα ή ιατρική συσκευή στη θέση ενός θρόμβου αίματος για να διαλύσει την απόφραξη, να την αφαιρέσει και να αποτρέψει το μόνιμο αποκλεισμό της φλέβας ή της αρτηρίας και περιορίζοντας τη ροή του αίματος σε ένα άκρο ή όργανο.
TIPS (Transjugular intrahepatic portosystemic shunt) είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται για τη μείωση της πιθανότητας αιμορραγίας στον οισοφάγο σε ασθενείς με κίρρωση, κιρσούς οισοφάγου, δημιουργώντας μια παράκαμψη για παράκαμψη της ροής του ήπατος. Ένα stent τοποθετείται για να διατηρήσει την σύνδεση ανοιχτή και να επιτρέψει να φέρει αίμα που αποστραγγίζει το έντερο πίσω στην καρδιά αποφεύγοντας το συκώτι.
Η καυτηρίαση φλεβών (vein ablation) ή η θεραπεία με ενδοφλέβιου λέιζερ ( EVLT) είναι μια ελάχιστα επεμβατική επέμβαση που χρησιμοποιεί θερμότητα για να κλείσει προβληματικές φλέβες (κιρσοί κάτω άκρων) και να ανακουφίσει τα συμπτώματα που προκαλούν. Χρησιμοποιώντας υπέρηχο, ο επεμβατικός ακτινολόγος εισάγει μια λεπτή ίνα λέιζερ στην προβληματική φλέβα μέσω μιας μικροσκοπικής βελόνας. Στη συνέχεια, η θερμότητα του λέιζερ προκαλεί το κλείσιμο της φλέβας. Μόλις κλείσει η προβληματική φλέβα, το αίμα θα ρέει μέσω των υπόλοιπων υγιών φλεβών, και υποχωρούν οι κιρσοί.
Η σπονδυλοπλαστική είναι μια ελάχιστα επεμβατική, καθοδηγούμενη από ακτινοσκόπηση, όπου ένα μείγμα χειρουργικού τσιμέντου εγχέεται σε έναν σπασμένο σπόνδυλο μέσω μιας κοίλης βελόνας. Αυτό γίνεται όταν η φυσιολογική επούλωση των οστών είναι απίθανο να συμβεί μετά από κάταγμα σπονδυλικής συμπίεσης, οδηγώντας σε μείωση της κινητικότητας και της ποιότητας ζωής. Η διαδικασία πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία, σε εξωτερικούς ασθενείς. Περιστασιακά, οι ασθενείς μπορεί να παραμείνουν μια ημέρα στο Νοσοκομείο.
Οι μικροσφαίρες Υ-90 (Υττρίου-90) είναι ραδιενεργά σωματίδια τα οποία χρησιμοποιούνται συχνότερα για τη θεραπεία ασθενών με ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα (HCC), ή σε μεταστάσεις ήπατος.
