Τι είναι η κεντρική φλεβική γραμμή? (Central Venus Catheter – CVC)
Αναφέρεται στην εισαγωγή μικρού σωλήνα (επίσης γνωστού ως καθετήρα), σε φλέβα που εντοπίζεται είτε στον τράχηλο (λαιμό) είτε στο ανώτερο θωρακικό τοίχωμα. Η φλέβα αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη χορήγηση φαρμάκων ή θρεπτικών συστατικών ή για την λήψη αίματος (αιμοληψία) αποφεύγοντας την ανάγκη για συχνές φλεβοκεντήσεις. Παλαιότερα, χρειαζόταν χειρουργική επέμβαση για την τοποθέτηση αυτών των καθετήρων ωστόσο σήμερα η τοποθέτηση μπορεί να διενεργηθεί από τον επεμβατικό ακτινολόγο χωρίς την ανάγκη χειρουργικής επέμβασης.
Τι είναι ο κεντρικός φλεβικός καθετήρας;
Ο κεντρικός φλεβικός καθετήρας (CVC) είναι σωλήνας που τοποθετείται κάτωθεν του δέρματος εντός των φλεβών σας
παρέχοντας ανώδυνη οδό στους ιατρούς ή τις νοσηλεύτριες για την λήψη αίματος ή για την χορήγηση φαρμάκων ή θρεπτικών συστατικών. Όταν φέρετε CVC, δεν υποβάλλεστε στην ενόχληση και τη δυσφορία/ταλαιπωρία που προκαλούν οι επαναλαμβανόμενες φλεβοκεντήσεις. Περισσότεροι από 3.400.000 CVC τοποθετούνται ετησίως και οι ιατροί συνιστούν την χρήση τους ολοένα και περισσότερο σε ασθενείς με μεγάλη ποικιλία ιατρικών καταστάσεων. Υπάρχουν διάφοροι τύποι CVC περιλαμβάνοντας καθετήρες με πολλούς αυλούς (Hickman), κεντρικούς καθετήρες που τοποθετούνται περιφερικά (επίσης γνωστοί ως PICC γραμμές ή μακριές γραμμές), καθετήρες αιμοκάθαρσης και εμφυτεύσιμοι.
Οι περισσότεροι CVC αποτελούνται από καθετήρα το άκρο του οποίου εντοπίζεται εντός της μεγάλης φλέβας στο θώρακά σας. Οι καθετήρες αυτοί μπορούν να εισαχθούν είτε διαμέσου της μεγάλης φλέβας του τραχήλου σας (έσω σφαγίτιδα φλέβα) ή διαμέσου της φλέβας που παροχετεύει το άνω άκρο σας (υποκλείδια φλέβα). Στις περισσότερες περιπτώσεις, το εξωτερικό άκρο του καθετήρα θα εντοπίζεται στο δέρμα ή μπορεί να πορεύεται κάτωθεν του δέρματος πριν εξέλθει στην επιφάνεια αυτού. Οι καθετήρες μπορεί να παραμένουν στο σώμα για αρκετούς μήνες.
Σε ποιούς ασθενείς τοποθετούνται οι κεντρικοί φλεβικοί καθετήρες;
Οι ιατροί συνήθως συνιστούν τον CVC για ασθενείς που υποβάλλονται συχνά σε:
• Χημειοθεραπεία.
• Χορήγηση αντιβιοτικών ή άλλων φαρμάκων,
• Χορήγηση διατροφικών συμπληρωμάτων.
• Αιμοκάθαρση.
Πώς τοποθετούνται οι καθετήρες αυτοί;
Η διαδικασία μπορεί να λάβει χώρα είτε στο εξωτερικό ιατρείο είτε μετά την εισαγωγή σας στο νοσοκομείο. Η τοποθέτηση του καθετήρα διενεργείται στο ακτινολογικό τμήμα. Θα ξαπλώσετε στην ακτινολογική τράπεζα. Οι ιατροί μπορεί να αποφασίσουν να χορηγήσουν φάρμακο για την καταστολή σας κατά τη διάρκεια της τεχνικής. Η περιοχή που επιλέχθηκε για την παρακέντηση θα καθαριστεί και θα σας καλύψουν με αποστειρωμένο σεντόνι.
Οι ιατροί θα χορηγήσουν τοπικό αναισθητικό στο δέρμα στην περιοχή της παρακέντησης. Αυτό προκαλεί αίσθημα νυγμού που ωστόσο εξαφανίζεται εντός περίπου 1 λεπτού. Μετά την χορήγηση του τοπικού αναισθητικού, θα πρέπει να αισθάνεστε πολύ λιγότερη ενόχληση.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ιατροί θα αποκτήσουν πρόσβαση στις φλέβες σας χρησιμοποιώντας το υπερηχογράφημα. Με τον τρόπο αυτό απεικονίζεται πολύ καθαρά η εντόπιση και η πορεία των φλεβών σας επιτρέποντας στον ιατρό να εισάγει εύκολα τη βελόνα στη φλέβα σας διαμέσου του δέρματος. Μόλις το άκρο της βελόνας εισέλθει στη φλέβα, ο ιατρός θα εισάγει σύρμα (γνωστό ως οδηγό σύρμα) το οποίο ακολουθείται από μικρό σωλήνα. Αυτός ο σωλήνας θα προωθηθεί εντός της μεγάλης φλέβας στο θώρακα (άνω κοίλη φλέβα). Εάν ο CVC φέρει πολλαπλούς αυλούς, ο ιατρός μπορεί να χορηγήσει περισσότερο τοπικό αναισθητικό κάτωθεν του δέρματος μακριά από το σημείο της παρακέντησης. Στη συνέχεια θα κατευθύνει το σωλήνα που έχει εισέλθει στη φλέβα κάτωθεν του δέρματος έτσι ώστε το εγγύτερο άκρο του σωλήνα να εξέρχεται στο δέρμα σε σημείο που βρίσκεται σε απόσταση από το σημείο εισόδου του στη φλέβα. Στο τέλος της διαδικασίας, ο ιατρός πιθανά θα επιλέξει να συρράψει το άκρο του σωλήνα στη θέση του. Μπορεί να σας επιτραπεί να επιστρέψετε στο σπίτι σας την ίδια ημέρα ή οι ιατροί σας μπορεί να σας ζητήσουν να παραμείνετε στο νοσοκομείο κατά τη διάρκεια της νύκτας.
Πώς θα πρέπει να προετοιμαστώ για την
κεντρική φλεβική γραμμή;
Δεν απαιτείται ειδική προετοιμασία. Εάν λαμβάνετε φάρμακα που αραιώνουν το αίμα όπως είναι η βαρφαρίνη, οι ιατροί μπορεί να σας ζητήσουν να διακόψετε την λήψη των δισκίων αυτών λίγες ημέρες πριν την διαδικασία. Την ημέρα που θα διενεργηθεί ή τεχνική, θα σας επιτραπεί να λάβετε ελαφρύ πρωινό. Οι περισσότεροι ιατροί απαιτούν περίοδο αποχής από την λήψη τροφής για 2 έως 4 ώρες πριν να τοποθετήσουν αυτούς τους καθετήρες.
Τι συμβαίνει μετά την τεχνική;
Εάν οι ιατροί σας έχουν χορηγήσει φάρμακα για να κοιμηθείτε κατά τη διάρκεια της τεχνικής, μπορεί να αισθάνεστε υπνηλία για ορισμένες ώρες μετά την τοποθέτηση του καθετήρα. Μόλις ξυπνήσετε, μπορείτε να καταναλώσετε τροφή και υγρά ως συνήθως. Μπορεί να αισθάνεστε ενόχληση στο σημείο της παρακέντησης για ορισμένες ημέρες μετά την τεχνική.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της κεντρικής φλεβικής γραμμής;
Μικρός αριθμός κινδύνων συσχετίζεται με αυτή την τεχνική. Πολύ σπάνια, οι ιατροί σας μπορεί να εισάγουν βελόνες σε άλλες δομές εκτός των φλεβών. Αυτό είναι πολύ ασύνηθες λόγω του ότι χρησιμοποιείται το υπερηχογράφημα για την απεικόνιση των φλεβών ώστε να προληφθεί η πιθανότητα αυτής της επιπλοκής. Στο ασύνηθες συμβάν η βελόνα να εισέλθει σε άλλο όργανο, είναι εξαιρετικά σπάνιο να προκύψουν ανησυχητικές επιπλοκές.
